God loopt bewust risico met mensen
Het lijkt allemaal zo kwetsbaar, zoals God het doet. Hij loopt veel risico met mensen. Zijn eigen mensen, Israël, door Hem zelf uitgezocht, hebben Hem laten zitten. Hij kwam tot het zijne, maar zij hebben Hem niet aanvaard. God laat het bewust gebeuren.
Rondom de geboorte van Jezus zie je dat God niets aan het toeval overlaat. Engelen staan er borg voor dat de Zacharia en Maria er niet onder uit kunnen. Hoewel, Zacharia, die staat voor het uitgebluste Israël dat geen wonder meer verwacht, brengt zijn menselijk onvermogen in. Hij en Elisabeth hebben hun tijd gehad.
Als reactie zal hij tot de geboorte van zijn zoon niets meer inbrengen, het zwijgen opgelegd vanuit de hemel.
Maria staat voor de jonge generatie die heeft meegekregen wat beloofd is. Die iedere dag meekrijgt hoe de benauwend de verdrukking is van de Romeinen. En hoe hopeloos de verdeeldheid is van de Joden. Gebrek aan toekomstperspectief was er toen ook al. Zij reageert vol bescheidenheid en overgave – zonder een enkele twijfel.
En Jozef? Jozef krijgt een engel in een droom, een indirecte manier – misschien omdat hij ook indirect betrokken is. Die engel vertelt hem namens God dat Maria niet van een andere man in verwachting is, zoals Jozef en ieder weldenkend mensen zou bedenken. Andere mogelijkheden zijn er niet. Nee, niet bij mensen – wel bij God. God heeft door zijn levendmakende Geest nieuw leven wakker geroepen. Zoals in Genesis – ... en de Geest van God zweefde boven het water, zo roept God degene die de mens uit zijn gevangenis van de zonde bevrijdt en van zijn geestelijke blindheid geneest, zijn Mens, tot leven. Buiten de wil van een man om, in het lichaam van een ongetrouwde jonge vrouw.
Dat God het zo laat gebeuren – is niet zonder risico. Op twee manieren zoeken mensen de grenzen. Door Maria te beschuldigen van overspel met een romeinse soldaat: zo wordt het gebeuren verlaagd. Het is een oude joodse overlevering. Aan de andere kant wordt Maria vergoddelijkt. Ze is volgens de rooms katholieke kerk zonder zonden geboren en ook nog maagd gebleven. Wat moet je allemaal niet bedenken om die simpele regels in de bijbel over Maria ongedaan te maken. Die simpele regels vragen om over de rand te kijken van onze menselijke horizon. Dat kun je niet uit je zelf, net zo min als Zacharia en Jozef dat konden.
In het geleefde leven van Jezus schiet God ons te hulp. Hij is de degene die namens God de uitweg wijst. Laat dat voor ons ook in 2015 het houvast zijn. Als je naar menselijke mogelijkheden kijkt is er niet veel hoop. Elke leider valt een keer tegen, iedere wijze sterft een keer, welvaart komt en gaat. De kerken zijn ook vol van gewone mensen die kunnen tegenvallen. Toch dragen wij het grote nieuws van God met ons mee. Hij is bij de mensen gekomen en wil in mensen wonen. Midden in de puinhopen die wij mensen ervan maken.
Maar er zijn ook oases van liefde en geduld, van vrede en recht. Richt je blik op hemelse mogelijkheden – dan ga je wonderen zien en verlossing verwachten.